Vai trò, hiệu quả hoạt động Khuyến nông cộng đồng

06:15 18/12/2024

Trong những năm qua, công tác khuyến nông tại tỉnh An Giang đã đạt được nhiều kết quả nổi bậc, đặc biệt là việc xây dựng và phát triển các Tổ Khuyến nông cộng đồng. Đây là một mô hình hiệu quả trong việc đưa tiến bộ khoa học kỹ thuật đến người dân, giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, nâng cao hiệu quả sản xuất và cải thiện đời sống nông dân.

Đến nay toàn tỉnh đã thành lập được 125 tổ KNCĐ với 1.529 thành viên, các tổ đã góp phần nâng cao nhận thức và năng lực của nông dân trong việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Nhiều mô hình nông nghiệp bền vững đã được triển khai, giúp người dân tăng năng suất, giảm chi phí sản xuất và nâng cao thu nhập. Bên cạnh đó, Tổ Khuyến nông cộng đồng còn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ môi trường nông thôn, xây dựng các mô hình sản xuất xanh, sạch, thân thiện với môi trường.

Thời gian qua Tổ KNCĐ đã thực hiện và phối hợp thực hiện 10 lớp tập huấn cho nông dân và thành viên của HTX, tổ chức 36 cuộc Tọa đàm và Hội nghị tuyên truyền về “Nhiệm vụ Tổ KNCĐ và chia sẻ kinh nghiệm thực hiện các hoạt động”, xây dựng 8 mô hình ứng dụng TBKT về trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản, hỗ trợ, lắp đặt 21 bảng tên “Điểm sinh hoạt tổ Khuyến nông cộng đồng” giúp nông dân dễ nhận diện và là nơi sinh hoạt thuận lợi giữa thành viên Tổ KNCĐ, doanh nghiệp với nông dân, tham gia tổ chức hội thảo khuyến nông về trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản.

Phối hợp với cơ quan chuyên môn, nông nghiệp tại địa phương đã hỗ trợ, hướng dẫn các HTX, THT liên kết với doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm (Công ty Cổ phần Tập đoàn Lộc Trời, Công ty Quốc tế Gia, Công ty Đại Dương Xanh, Công ty Cổ phần giống cây trồng Cửu Long, Công ty Foodant, ...)

Tổ KNCĐ tham gia Đề án “Phát triển bền vững một triêu héc ta chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030”. Phối hợp với cơ quan, ban, ngành tỉnh, địa phương rà soát, xác nhận vùng sản xuất lúa đáp ứng tiêu chí của Đề án, vùng tiềm năng có thể đạt diện tích và mục tiêu Đề án mà tỉnh đăng ký theo giai đoạn đến 2025 và đến 2030. Triển khai các hoạt động kỹ thuật để đảm bảo đạt mục tiêu của đề án, lồng ghép từ các chương trình kế hoạch hiện có, nguồn từ ngân sách tỉnh, trung ương như kế hoạch hỗ trợ người trồng lúa, chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.

Tuyên truyền, vận động nông dân, tổ chức nông dân (HTX, THT) thông qua các hoạt động: tập huấn, tọa đàm, tư vấn hướng dẫn,... nhẳm hiểu rõ yêu cầu, mục tiêu, ý nghĩa của đề án để thực hiện. Gắn kết doanh nghiệp thực hiện các mô hình hiệu quả, hỗ trợ cung ứng vật tư đầu vào chất lượng, tạo cơ hội để nông dân tham gia mô hình đạt hiệu quả. Vận động, hướng dẫn cho nông dân tham gia liên kết tiêu thụ lúa với các doanh nghiệp tham gia Đề án.

Tuy nhiên hoạt động của tổ KNCĐ còn nhiều khó khăn như: thành viên của Tổ KNCĐ còn hạn chế kiến thức về phát triển thị trường, liên kết theo chuỗi giá trị, quản lý chất lượng, phát triển HTX, chuyển đổi số nông nghiệp. Hiện nay thành viên của Tổ KNCĐ chỉ nhận lương theo vị trí việc làm của ngành dọc, chưa có cơ chế chính sách riêng để khuyến khích Tổ hoạt động. Đa phần vận hành, hoạt động còn rời rạc; theo nhiệm vụ chuyên ngành dọc là chính; chưa gắn kết theo hình thức 01 tổ chức, nguyên nhân: kinh phí hoạt động chủ yếu theo nhiệm vụ chuyên ngành dọc. Công cụ, trang thiết bị phục vụ cho việc thực hiện nhiệm vụ của Tổ còn giới hạn, còn thiếu.

Để mô hình Tổ KNCĐ phát triển và hoạt động hiệu quả hơn cần tăng cường đầu tư vào công tác khuyến nông, đặc biệt là về mặt tài chính và trang thiết bị cho các Tổ Khuyến nông cộng đồng. Xây dựng thêm các mô hình liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản, giúp bà con nông dân có đầu ra ổn định và bền vững. Tiếp tục tăng cường tập huấn nâng cao năng lực cho đội ngũ làm công tác Khuyến nông cộng đồng về kiến thức về thị trường, chuyển đổi số, tư vấn hướng dẫn kinh doanh sản phẩm nông nghiệp trên các sàn thương mai điện tử, .... các lĩnh vực công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ và bảo vệ môi trường. Tăng cường công tác đào tạo cập nhật, nâng cao kiến thức (từ nguồn kinh phí trung ương, kinh phí khác,...) cho Tổ KNCĐ về: áp dụng các công nghệ giảm phát thải và giám sát, đo đạc MRV; quy trình canh tác, thị trường carbon, mối liên quan giữa thị trường carbon và sản xuất nông nghiệp, hình thức chi trả tín chỉ carbon,.. phục vụ thực hiện Đề án “Phát triển bền vững một triêu héc ta chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030”. Tổ chức học tập chia sẻ kinh nghiệm của các địa phương về quản lý vận hành Tổ KNCĐ có hiệu quả.

Tổ Khuyến nông cộng đồng tại An Giang đã và đang đóng góp tích cực vào sự phát triển nông nghiệp bền vững của địa phương. Những bài học kinh nghiệm từ quá trình xây dựng và tổ chức các hoạt động là cơ sở quan trọng để tiếp tục hoàn thiện mô hình này trong tương lai. Với sự hỗ trợ từ các cấp lãnh đạo và sự tham gia tích cực của người dân, công tác khuyến nông sẽ ngày càng phát triển, đáp ứng nhu cầu của nông dân trong thời gian tới./.

Phan Phi Hùng