Công dụng cây đuôi chuột

09:00 03/03/2023

         Cây đuôi chuột còn được gọi: Cỏ đuôi chuột, đũa bếp, cỏ đuôi lươn, hải tiên, điềm thông, giả mã tiên...Tên khoa học:Stachytarpheta jamaicensis, thuộc họ cỏ roi ngựa (Verbenaceae).

          Cây đuôi chuột là loài thân thảo, sống lâu năm, cao khoảng 2m. Lá cây mọc đối xứng, mép lá có răng cưa. Hoa mọc thành cụm dài và có màu xanh tím. Quả nang, dài khoảng 4 - 5mm. Cây ra hoa và quả vào khoảng tháng 4 - tháng 6 hằng năm.

          Cây mọc hoang ở nhiều ruộng đồng, bãi hoang hoặc ven đường. Loại thảo dược này có thể thu hái quanh năm. Sau khi thu hoạch về, chỉ cần đem bỏ lá hỏng, rửa sạch đất cát rồi cắt khúc thân cây, phơi khô là được. Nên bảo quản dược liệu ở nơi khô ráo và thoáng mát, tránh ẩm và ánh nắng chiếu trực tiếp.

          Theo Đông y, cây đuôi chuột có vị đắng the the, tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc và lợi tiểu nên được sử dụng để điều trị mụn nhọt, tiêu chảy, viêm thận, thấp khớp,...

          Theo nghiên cứu Y học hiện đại, cao từ lá cây đuôi chuột có công dụng giảm đau, an thần, giảm thân nhiệt và ức chế vận động. Tinh dầu được chiết từ lá cây đuôi chuột có khả năng làm hạ huyết áp và giữ đường huyết ở mức ổn định, tốt cho bệnh nhân tim mạch và tiểu đường.

          Dược liệu này có công dụng chống viêm và chống nhiễm trùng nhờ các hoạt chất như saponin, tannin, flavonoid. Từ đó, nó làm giảm tình trạng viêm cấp và mãn tính, ngăn ngừa nguy cơ nhiễm khuẩn chéo;

          Nhờ những tác dụng trên, hiện nay cây đuôi chuột đã được sử dụng rộng rãi để điều trị các bệnh như: Ho, cảm lạnh, tiêu chảy, viêm hầu, thấp khớp, viêm kết mạc cấp, nhiễm trùng đường tiết niệu,...

          Các bài thuốc từ cây đuôi chuột

          - Trị khí hư, bạch đới: 40g rễ cây đuôi chuột, 20g bạch đồng nữ , 20g bạc thau. Rửa sạch cho vào ấm sắc với 700ml nước cho tới khi còn lại 300ml nước. Nên chia uống 2 - 3 lần/ngày.

          - Trị thấp khớp, đau mỏi khớp, tê bì chân tay: 10g dây đau xương , 10g thương nhĩ tử , 40g cây đuôi chuột , 10 hạt gấc. Rửa sạch, sắc uống ngày 1 thang. Với những trường hợp bị sưng khớp, nên phối hợp thêm với bài thuốc đắp từ lá cây đuôi chuột (giã nát lá cây, xào nóng rồi đắp lên khớp).

          - Trị viêm hầu họng: Ngâm cây đuôi chuột với nước muối cho sạch, để ráo rồi giã nát. Để dễ dùng hơn, có thể thêm đường, ngậm nuốt lấy nước.

          - Chữa chấn thương gây bầm tím, đau nhức: Cây cỏ đuôi chuột, cây cứt lợn, đem rửa sạch, giã nát, đắp lên vùng da bị đau nhức. Có thể cố định bằng băng gạc, thay 1 lần/ngày.

          - Trị nhiễm giun ở trẻ nhỏ: Rễ cây đuôi chuột đem rửa sạch rồi ép lấy dịch, cho trẻ uống là được.

          Bài thuốc trị sốt rét: Chuẩn bị lá cây đuôi chuột, rửa sạch dược liệu với nước muối rồi đem sắc lấy nước uống hằng ngày;

          - Hỗ trợ điều trị đái tháo đường tuýp 2: 30g lá cây và ngọn cây đuôi chuột, đem rửa sạch và hãm lấy nước uống thay nước trà.

Một số lưu ý khi dùng cây thuốc cỏ đuôi chuột:

          Không dùng cho người huyết áp thấp, đường huyết thấp, trẻ sơ sinh và phụ nữ đang mang bầu, đang cho con bú.

          Dược liệu có tính hàn nên cần thận trọng khi dùng thuốc trong thời gian dài, đặc biệt là với những người có thể trạng hư hàn.

          Công dụng trên tim mạch của cây đuôi chuột mới chỉ được nghiên cứu trên động vật nên không thể thay thế hoàn toàn các biện pháp điều trị theo Y học hiện đại. Do đó, chỉ nên dùng vị thuốc này như một phương pháp điều trị hỗ trợ và cần có sự tư vấn của bác sĩ trước khi dùng.

 

 

 

 

Nguồn: Quang Hiển (Tổng hợp từ Internet)