Ngày 09/3/2020, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn An Giang xây dựng kế hoạch sản xuất lúa, nếp vụ Hè Thu 2020. Dự kiến diện tích xuống giống vụ này 234.964ha. Ước năng suất bình quân vụ Hè Thu đạt 5,79 tấn/ha, sản lượng đạt 1.361.520 tấn.

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn Trung ương, dự báo trong những tháng nửa đầu năm 2020 ENSO ở trạng thái trung tính nhưng nghiêng về pha nóng và vẫn có khả năng duy trì trạng thái này trong những tháng tiếp theo của nửa cuối năm 2020, dự báo tổng lượng mưa trong tháng 3 và tháng 4/2020 phổ biến thấp hơn trung bình nhiều năm từ 10-20%; tháng 5/2020 ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm; tháng 6/2020 cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 10 - 25%. Từ tháng 3-6/2020, hạn hán và xâm nhập mặn ở Đồng Bằng sông Cửu Long có xu thế giảm dần.

Dựa vào giai đoạn sinh trưởng các trà lúa trên đồng đến ngày 26/02/2020, diện tích thu hoạch lúa Đông Xuân 2019-2020 ước được 55.287ha, đạt 24,1% diện tích xuống giống và ước đến ngày 31/4/2020, thu hoạch dứt điểm 229.392 ha, đạt 100 % dện tích xuống giống.

Theo ước tính vụ Hè Thu xuống giống vào giữa tháng 3/2020 sẽ cho thu hoạch vào giữa tháng 6 năm 2020, thời điểm này không trùng vào ngày lễ tết nên các doanh nghiệp hoạt động thu mua mạnh vào giai đoạn cao điểm, lượng lúa gạo được thu hoạch sẽ được giải quyết vì tổng năng lực của 17/22 doanh nghiệp trong tỉnh có sức chứa đạt: 439.800 tấn thóc và 484.200 tấn gạo; công suất xay xát đạt 503 tấn thóc/giờ và công suất xát trắng đạt 580 tấn gạo/giờ và có tổng cộng 31 nhà máy, kho chứa trên địa bàn tỉnh. Tổng năng lực của 16 doanh nghiệp ngoài tỉnh có kho tại tỉnh An Giang có sức chứa đạt: 138.125 tấn thóc và 198.024 tấn gạo; công suất xay xát đạt 261tấn thóc/giờ và công suất xát trắng đạt 342 tấn gạo/giờ và có tổng cộng 20 nhà máy, kho chứa trên địa bàn tỉnh.

Theo nhận định giai đoạn hiện tại đang ảnh hưởng của dịch bệnh Covid 19 nhưng giá lúa vẫn có chiều hướng tăng nhẹ nếu đến giữa tháng 6 dịch bệnh được khống chế và dịch châu chấu cũng gây hại nghiệm trọng các nước Iran, Pakistan, Ấn Độ và Trung Quốc dự đoán giá lúa có khả năng tăng cao hơn so với hiện tại.

Theo kế hoạch năm 2020, toàn tỉnh sẽ có 80.000ha được tổ chức sản xuất và liên kết tiêu thụ với doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh, trong đó vụ Hè Thu 2020 thực hiện liên kết khoảng 20.000 ha. Dự kiến kế hoạch diện tích áp dụng 3 giảm 3 tăng vụ Hè thu 2020 là 131.700 ha, trong đó huyện Chợ Mới và Châu Thành có diện tích áp dụng cao. Dự kiến diện tích áp dụng 1 phải 5 giảm 57.000 ha, trong đó huyện Chợ Mới và Châu Phú có diện tích áp dụng cao nhất.

Căn cứ vào khung lịch thời vụ của cục Trồng trọt cho khu vực đồng bằng Sông Cửu Long và tình hình khí tượng, thủy văn; thời gian xuống giống theo từng tiểu vùng của vụ trước; diễn biến rầy nâu trên đồng ruộng, rầy nâu vào bẫy đèn trong và ngoài tỉnh. Khuyến cáo khung lịch thời vụ xuống giống vụ Hè Thu 2020 trong toàn tỉnh An Giang được khuyến cáo bắt đầu từ ngày 10/03 đến ngày 20/5/2020 (nhằm ngày 17 tháng 02 đến ngày 28 tháng 4 âl). Trong đó, lịch xuống giống né khô hạn chia làm 3 đợt như sau:

Đợt 1: Xuống giống từ 10/3 đến 31/3/2020 (nhằm ngày 17 tháng 02 đến 08 tháng 03 năm 2020 ÂL), xuống giống tập trung ở những vùng thu hoạch lúa Đông Xuân sớm tập trung ở các tiểu vùng sản xuất hai vụ diện tích khoảng 58.000ha, nhằm phân bố nguồn nước giữa các vùng trong tỉnh và chia sẽ nguồn nước với các tỉnh dưới hạ nguồn.

Đợt 2: Xuống giống từ 01/04 đến 30/4/2020 (nhằm ngày 09 tháng 03 đến 08 tháng 04 năm 2020 ÂL), xuống giống vụ Hè Thu đại trà đối với vùng sản xuất lúa 3 vụ/năm diện tích khoảng 150.000ha. 

Đợt 3: Xuống giống từ 01/05 đến 20/05/2020 (nhằm ngày 09 tháng 04 đến 28 tháng 04 năm 2020 ÂL), xuống giống tại các tiểu vùng nằm trong kế hoạch xả lũ vụ Thu Đông 2020 và một số tiểu vùng xuống giống Đông Xuân 2019-2020 muộn, diện tích khoảng 27.000ha.

Lịch xuống giống đồng loạt, tập trung và né rầy chia làm 02 đợt như sau:

Đợt 1: Xuống giống từ 18/3 đến 28/3/2020 (nhằm ngày 25 tháng 02 đến 05 tháng 03 ÂL), xuống giống tập trung ở những vùng thu hoạch Đông Xuân sớm với khoảng 60 ngàn ha tập trung tại các huyện Tri Tôn, An Phú, Tịnh Biên, Châu Phú và TP. Long Xuyên.

Đợt 2: Xuống giống tập trung từ 15/4 đến 21/4/2020 (nhằm 23 tháng 3 đến 29 tháng 3 âl), xuống giống dứt điểm ở những vùng thu hoạch Đông Xuân đại trà và muộn, gồm các huyện Phú Tân, Châu Thành, Thoại Sơn với 60 ngàn ha. Tùy theo tình hình rầy nâu vào bẫy đèn ở từng địa phương mà có lịch xuống giống cụ thể nhưng phải tuân thủ lịch xuống giống đồng loạt, tập trung, né rầy và theo khung lịch thời vụ chung của tỉnh. Lưu ý trên cùng một tiểu vùng không để nhiều trà lúa đan xen nhau.

Cơ cấu giống lúa vụ Hè Thu 2020: Tiếp tục thực hiện theo chỉ đạo về cơ cấu giống lúa của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong những năm qua là mỗi địa phương xác định cơ cấu giống gồm 04 – 05 giống chủ lực, 04 - 05 giống bổ sung và vài giống triển vọng mới, cơ cấu một giống không quá 20%. Phấn đấu sử dụng 80% giống lúa chất lượng cao, giống lúa có gạo phẩm cấp thấp như IR50404, trồng giới hạn trong tỷ lệ không quá 15 – 20%.

Trên cơ sở thực trạng gắn kết tiêu thụ sản phẩm theo dạng cánh đồng lớn, mỗi vụ ước các doanh nghiệp tiêu thụ khoảng 5% trên tổng diện tích sản xuất của vụ. Vậy với 95% còn lại nông dân bán tự do cho thương lái tại địa phương, để khắc phục điều này cũng như đẩy mạnh việc liên kết hợp tác tiêu thụ sản phẩm, cần thực hiện một số nội dung cụ thể như sau:

Tăng cường tuyên truyền vận động đến mọi người dân, nhất là lực lượng đang tham gia trong bộ máy Nhà nước để họ vận động gia đình, người thân hiểu cùng tham gia, hình thành nhóm liên kết với diện tích lớn, tạo điều kiện kêu gọi doanh nghiệp đầu tư.

Tiếp tục kết hợp với sở Công thương thực hiện tốt chương trình liên kết về tiêu thụ lúa gạo. Tăng cường trao đổi thông tin về tình hình sản xuất, thu hoạch, khả năng cung ứng hàng hóa và năng lực tiêu thụ của doanh nghiệp để luôn chủ động trong vấn đề giải quyết đầu ra cho sản phẩm lúa, gạo.

Xuân Hiếu