Trong sản xuất lúa, giống là yếu tố quan trọng đầu tiên quyết định đến hiệu quả sản xuất, với điều kiện tác động của biến đổi khí hậu ngày càng tăng và người tiêu dùng có đòi hỏi cao về chất lượng sản phẩm, bà con nông dân đang rất quan tâm đến việc tìm hiểu, lựa chọn các giống lúa tốt để phục vụ sản xuất... Vừa qua, Trung tâm Công nghệ sinh học (Sở Khoa học và Công nghệ An Giang) tổ chức thực hiện khảo nghiệm một số giống lúa chất lượng cao để phục vụ Đề án “Xây dựng và phát triển thương hiệu gạo tỉnh An Giang” năm 2024-2025 tại ấp Tân Phú B, xã Tân An, thị xã Tân Châu do chú Hoa Sĩ Hiền chủ mô hình thực hiện.

Trong vụ Đông Xuân 2024-2025, chú Hoa Sĩ Hiền thực hiện khảo nghiệm 13 giống lúa trên diện tích 3.000m2, bố trí 03 lần lặp lại trồng thử nghiệm các giống SH 63, SH 60, SH 62, SH 62-3, TC 29, trong đó, có 04 giống lúa cộng đồng SH 63, SH 62-3, SH 62 và TC 29 để so sánh cùng bộ giống của Trung tâm như Jasmine 85, Hatri 9, Hatri 20, IR 50504, Hương Châu 6. Chú Hoa Sĩ Hiền, Tổ lai tạo giống lúa cộng đồng ấp Tân Phú B, xã Tân An, thị xã Tân Châu cho biết thêm: “Tôi làm được 3 vụ vừa qua rồi, Trung tâm đã chọn ra được 02 giống của giống lúa cộng đồng của tôi ở đây tạo ra, một là giống TC29, hai là SH 62-3, vụ này tôi đã kết hợp với Trung tâm làm thêm 1 năm nữa, nghĩa là 3 vụ nữa, rồi đợt này 15 giống, có bổ sung thêm 2 giống mới nữa, vụ sau sẽ đưa vô thêm 3 giống mới nữa, đó là TC 30, SH 31 và SH 60, SH 60 là giống thơm, giống đó để so sánh tìm ra được gạo để mà so sánh với gạo ngon thế giới, đó là kết quả 1 năm rưỡi qua là tôi đã đang thực hiện như vậy”.

Khi thực hiện mô hình khảo nghiệm một số giống lúa chất lượng cao để phục vụ Đề án “Xây dựng và phát triển thương hiệu gạo tỉnh An Giang” năm 2024-2025 là điều tâm huyết của chú Hoa Sĩ Hiền, bởi lẽ, chú là một lão nông đã dành hơn 20 năm qua để nghiên cứu, lai tạo các giống lúa và chú luôn ấp ủ ước muốn sẽ có một giống lúa mang thương hiệu của tỉnh nhà An Giang, “Tình hình lúa gạo An Giang mấy mươi năm qua rồi nói riêng về địa bàn An Giang, cũng không thiếu vấn đề người làm giống, cũng không thiếu các Thầy Cô ở An Giang, nhưng mà đa số là sử dụng giống của các tỉnh bạn khác hoặc là các nơi khác mang đến, chứ không riêng biệt gì của An Giang làm ra, cho nên tôi mới có một cảm nghĩ, một tâm huyết là người An Giang sẽ làm ra được cho sản phẩm đặc thù của An Giang, như vậy nghe nó mới hợp lý hơn, thậm chí chúng ta cũng có thể là An Giang, người An Giang cũng có khả năng làm luôn được sản phẩm để vinh danh cả thế giới”, chú Hoa Sĩ Hiền bày tỏ.

Đối với các giống khảo nghiệm, giống lúa SH63, trong đó SH là viết tắt tên Sĩ Hiền, giống lúa có hạt dài, thơm, màu trắng; giống SH 62-3 hạt thơm, dài, trắng dẻo; SH 60 hạt dài, không thơm, giống lúa này chủ yếu để làm bột gạo làm bánh, SH 62 thì hạt trung bình, đối với các dòng giống SH, sản lượng thu hoạch ước đạt 7,5-8,5 tấn/hecta. Riêng giống TC29, trong đó TC viết tắt Tân Châu, đây là giống được đánh giá có ưu điểm vượt trội với đặc tính gạo ngon cơm, thơm nhẹ, thân to, lá to, khả năng chống chịu sâu bệnh tốt, năng suất ước đạt 08-09 tấn/ hecta. Chú Hoa Sĩ Hiền, Tổ lai tạo giống lúa cộng đồng ấp Tân Phú B, xã Tân An, thị xã Tân Châu chia sẻ thêm: “Đặc tính của TC29 xây tỷ lệ gạo rất là cao, rồi khả năng chống chịu sâu bệnh của nó cũng rất là cao luôn, đồng thời, phẩm chất của nó lại là cơm không có dẻo nhưng mà nó rất là mềm và có mùi thơm nhẹ, cho nên giới nào cũng có thể chấp nhận hạt gạo của TC29, tại vì cơm của nó giới nào ăn cũng được hết trơn, nó rất là ngon, hiện nay người ta sản xuất lúa tôm, cho nên nâng giá trị của hạt gạo TC29 lên, là có thể nó bán hiện nay 25 000/kg”.

Được biết, Trung tâm Công nghệ sinh học (Sở Khoa học và Công nghệ An Giang) tổ chức Hội thảo khảo nghiệm một số giống lúa chất lượng cao để phục vụ Đề án “Xây dựng và phát triển thương hiệu gạo tỉnh An Giang” đã nghiên cứu trồng khảo nghiệm các giống: Hương Châu 6, Lộc Trời 1, Jasmine 85, VN121, IR50404, HATRI 9, SH62… trong các vụ Hè Thu, Thu đông 2024 và vụ Đông Xuân 2024-2025 và mô hình khảo nghiệm tại ấp Tân Phú B, xã Tân An của chú Hoa Sĩ Hiền là một trong những điểm thực hiện trên địa bàn Tỉnh. Sau quá trình đánh giá thực tế và ghi nhận ý kiến các đại biểu tham gia Hội thảo, Trung tâm Công nghệ sinh học sẽ đề xuất các giống lúa mới, phù hợp vào bộ giống của tỉnh An Giang trong thời gian tới. Vừa qua, Sở Khoa học và Công nghệ An Giang cũng đã triển khai nhãn hiệu chứng nhận “Gạo An Giang” năm 2025 nhằm khai thác hiệu quả, phát huy giá trị của nhãn hiệu chứng nhận “Gạo An Giang” và từng bước xây dựng thương hiệu gạo chủ lực của Tỉnh trên thị trường trong nước và quốc tế. Đối với việc đăng ký sử dụng nhãn hiệu chứng nhận "Gạo An Giang", hiện nay, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh An Giang đang rà soát, cập nhật Quy chế sử dụng nhãn hiệu chứng nhận "Gạo An Giang" nhằm phù hợp với tổ chức bộ máy mới và yêu cầu quản lý thực tiễn. Chú Hoa Sĩ Hiền, Tổ lai tạo giống lúa cộng đồng ấp Tân Phú B, xã Tân An, thị xã Tân Châu chia sẻ: “Mong muốn làm sao cho bà con nông dân hay nói đúng hơn là người sản xuất lúa, ngoài cái việc mà chăm bón cho cây trồng còn phải biết đến một điều chăm bón cho tài nguyên đất nước, còn về gốc độ của ngành chuyên môn, về chính quyền thì nên khuyến cáo cho bà con nông dân đó là muốn làm một giống nào đó cần phải thử nghiệm, không được tự ý làm theo những lời đồn thổi nhau thì không hay, phải làm thử nghiệm trên chính mảnh đất ở một vùng, một quê hương nào đó, như vậy mới có được cơ sở để chúng ta sẵn sàng đầu tư để sản xuất một giống nào đó của tổ giống cộng đồng này người ta làm ra”.

Có thể thấy rằng, với việc chủ động trong các giải pháp từ việc thực hiện khảo nghiệm một số giống lúa có chất lượng cao để phục vụ đề án “Xây dựng và phát triển thương hiệu gạo tỉnh An Giang” năm 2024 – 2025” cho đến triển khai nhãn hiệu chứng nhận “Gạo An Giang” năm 2025 đã minh chứng rõ nét cho sự nỗ lực của các cấp, các ngành và sự tích cực tham gia của bà con nông dân với mục tiêu khẳng định thương hiệu gạo của quê nhà. Đồng thời, ngành lúa gạo đang đối mặt với nhiều thách thức do biến đổi khí hậu, biến động thị trường và biến chuyển xu hướng tiêu dùng, do vậy việc nguyên cứu, phát triển các giống lúa mới để đáp ứng yêu cầu thị trường và giải quyết bài toán về nâng cao hiệu quả sản xuất là rất cấp thiết. Tin tưởng với sự vào cuộc mạnh mẽ cùng sự quyết tâm cao của ngành chuyên môn và bà con nông dân, trong tương lai gần, An Giang sẽ nghiên cứu, phát triển các giống lúa mới, giống triển vọng để thúc đẩy phát triển ngành hàng lúa gạo và tạo ra sản phẩm gạo mang thương hiệu "Gạo An Giang" cho năng suất tốt, chất lượng cao, có khả năng thích ứng tốt với biến đổi khí hậu, canh tác dễ, an toàn và bền vững cho môi trường, người sản xuất và người tiêu dùng cũng như đáp ứng thị trường trong nước và xuất khẩu.

Huyền Thoại (Đài TT Tân Châu)