Theo báo cáo của liên Sở Tài nguyên & Môi Trường, Sở Nông nghiệp & PTNT An Giang, qua kiểm tra, đo đạc các thông số ngoài hiện trường (khu vực cá chết tại địa phận 02 xã Phú Lâm và Long Hòa) cho thấy: Mực nước xuống thấp, kết hợp dòng chảy yếu tạo nên hiện tượng thiếu oxy cục bộ; Lượng thức ăn dư thừa kết hợp với chất thải từ hoạt động nông nghiệp (trồng hoa) dẫn đến dư thừa chất dinh dưỡng làm tảo phát triển nhanh làm giảm oxy hòa tan trong nước. Các ngành, chính quyền địa phương đã kịp thời hỗ trợ kỹ thuật và khuyến cáo các hộ nuôi nên đã hạn chế được thiệt hại, kiểm soát tốt tình hình cá nối đầu và chết tại các hộ nuôi. Trước đó vào ngày 10/01/2020, tại khu vực sông Cái Vừng thuộc địa phận 02 xã Phú Lâm và Long Hòa, huyện Phú Tân có hiện tượng cá nuôi trong bè, lồng, vèo chết đột ngột, Sở Tài nguyên & Môi Trường phối hợp Sở Nông nghiệp & PTNT An Giang đến hiện trường để khảo sát, kết quả như sau:

Khu vực xảy ra sự cố từ km số 9 đến km số 15 trên địa bàn 02 xã (xã Long Hòa và xã Phú Lâm), có 38 hộ nuôi với tổng số 153 bè, vèo nuôi (xã Long Hòa có 33 hộ nuôi với 124 bè, vèo; xã Phú Lâm 05 hộ nuôi với 29 bè, vèo), cá nuôi bao gồm các loại: cá he, mè vinh, lăng nha, chép giòn, rô phi, điêu hồng. Tuy nhiên chỉ có 7 hộ nuôi từ km số 9 đến km số 15 có hiện tượng cá nổi đầu (tại Long Hòa có 4 hộ với 17 bè, vèo; tại Phú Lâm có 5 hộ với 29 bè, vèo), cá nuôi tại các khu vực khác chưa ghi nhận dấu hiệu bất thường.

Theo phản ánh của hộ nuôi, cá nổi đầu và chết xảy ra từ 04 đến 06 giờ sáng, đỉnh điểm khi thời gian này kết họp với nước đứng vào ngày 09 và 10/01/2020. Tại hộ nuôi ông Trần Xuân Hòa (ấp Long Hòa 2, xã Long Hoà) có tổng lượng cá chết khoảng 50kg, gồm cá he giống và cá mè vinh thịt. Các bè, vèo của các hộ nuôi còn lại cá có hiện tượng nổi lừng, bỏ ăn.

Kết quả đo đạc thông số hiện trường cho thấy nồng độ oxy hoà tan tại khu vực cá nổi đầu và chết rất thấp dao động từ khoảng 1,9 đến 2,2 mg/l (thấp hơn mức tối thiểu cho phép khoảng 2,1 lần); Theo số liệu đo đạc của Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh An Giang trên Sông Tiền, tại 02 trạm Tân Châu và Vàm Nao (tuần 01 - 2020) mực nước thấp hơn các năm (so với cùng kỳ năm 2016 là - 0,12 đến - 0,14). Lưu tốc dòng chảy yếu.

Theo đó, UBND huyện Phú Tân đã phối họp Chi cục Thủy sản; Trung tâm Quan trắc và Kỹ thuật thuật Tài nguyên Môi trường tiến hành khảo sát nắm tình hình và thu 02 mẫu nước sông tại khu vực xảy ra hiện tượng cá chết của hộ nuôi ông Trần Xuân Hòa và phía hạ nguồn cách khoảng 600m (bến đò số 11); Chi cục Thủy sản đã thực hiện thu 02 mẫu cá chết tại hộ ông Trần Xuân Hòa để xét nghiệm bệnh.

Theo Thông báo kết quả xét nghiệm số 0160/TB-TYV7-TH ngày 13/01/2020 của Chi cục Thú y vùng 7 thì 02 mẫu xét nghiệm này âm tính với các vi khuẩn gây bệnh chủ yếu trên cá nuôi nước ngọt như: Edwardsiella ictaluri, Aeromonas spp, Pseusomonas spp, Streptococcus spp; Khuyến cáo các hộ nuôi di dời bè, vèo cá qua nhánh Sông Tiền nhằm hạn chế tình trạng cá nổi đầu và chết.

Để hạn chế thiệt hại và chấm dứt sự cố cá chết trong thời gian tới, Sở Tài nguyên & Môi Trường, Sở Nông nghiệp & PTNT An Giang kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo UBND huyện Phú Tân tiếp tục theo dõi, chỉ đạo các Phòng, ban có liên quan, UBND xã Long Hòa, Phú Lâm thường xuyên theo dõi tình hình để có giải pháp xử lý kịp thời nhằm hạn chế thiệt hại cho người nuôi và tình trạng ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm môi trường. Đẩy mạnh việc tuyên truyền vận động người dân di dời bè nuôi cá từ sông Cái Vừng vào các vùng quy hoạch trước mùa khô năm 2020.

Sở Nông nghiệp & PTNT An Giang tổ chức rà soát lại các vùng nuôi cá trên sông đảm bảo phù hợp điều kiện và kỹ thuật nuôi, đặc biệt là mật độ nuôi; Tiếp tục theo dõi, hướng dẫn về mặt kỹ thuật để phòng ngừa hiện tượng vừa qua.

Sở Tài nguyên & Môi Trường tiếp tục thực hiện quan trắc chất lượng nước tại khu vực Bắc Vàm Nao; Phối hợp với Đài Khí tượng Thủy văn An Giang thông báo đến địa phương kết quả quan trắc chất lượng nước mặt và dự báo thủy văn tuần theo quy định.

Xuân Hiếu